مطالعه‌ی شناختی افعال استعاری در قرآن کریم

نویسندگان

  • احمد محمدی دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
  • مریم مرادی دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی، مدرس گروه زبان و ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی کرج
چکیده مقاله:

پژوهش حاضر به بررسی افعال استعاری در متن قرآن کریم و ماهیت معنایی آنها از منظر زبان شناسی شناختی و بر بنیاد  نظریه­ی استعاره های مفهومی «لیکاف و جانسون» می پردازد. این نظریه رابطه­ی میان زبان انسان، ذهن و تجارب فیزیکی و اجتماعی او را بررسی می نماید. بر  بنیاد  این  دیدگاه  که  نظریه­ی  معاصر  استعاره  نیز خوانده شد یک حوزه­ی معنایی مشخص مانند« اِستَوی» به  تبیین حوزه­ی انتزاعی- مفهومی دیگری مانند « استیلا یا چیرگی» از طریق نگاشت­های تجربه بنیان و نظام مند، میان حوزه های مبدأ- مقصد می پردازد. از همین دست می­توان به کاربرد افعالی با مفهوم مکانی چون «یَمُدُّ» برای بیان مفهوم انتزاعی زمان و «وَجَّهْتُ» برای بیان مفهوم انتزاعی روی آوردن  اشاره نمود. با در نظر گرفتن ماهیت تمثیلی و استعاری زبان قرآن برای تسهیل در ادراک مفاهیم بلند معنوی و معانی دشواری که امکان بیان و توصیف مستقیم آنها برای بشر وجود نداشته است و نیز از آنجا که استعاره­های مفهومی تجربه بنیان هستند؛ بسیاری از افعال در قرآن کریم  بر اساس تجربیات فیزیکی انسان از ارتباط با جهان پیرامون خود و فراهم آوردن زمینه­های ارتباط و ادراک موثر از آیات به کار رفته اند. از این رو مطالعه­ی حوزه های شناختی و مفهومی این افعال در دستیابی به چهارچوب نظام­مند و دقیق معنایی آنها ، به جهت ادراک هر چه بهتر این گنجینه­ی معنوی تاریخ بشریت ، شیوه­های نوین علمی و قابل استنادی را  فراهم خواهد آورد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل تصویرآفرینی ساختارهای صرفی افعال در ترجمه‌های قرآن کریم

قرآن کریم جهت نیل به اهداف عالی خود، به زبان عامه مردم جهان، یعنی زبان تصویری، سخن گفته است؛ زیرا زبان و اسلوب تصویرآفرینی مفاهیم را ملموس و حاضر در ذهن و تخیل ساخته و در نهایت موجب اثربخشی و انگیزش بیشتر در مخاطب می‌گردد. در این راستا از ظرفیت‌های زبان عربی که زبانی تصویری است، بهره برده شده است. تمام ظرفیت‌های این زبان به‌صورت روش یا ابزاری مستقل و درعین‌حال مرتبط با سایر روش‌ها به‌کار گرفته ...

متن کامل

بسط استعاری مفاهیم ذهنی مرتبط با «روز قیامت» در قرآن کریم از منظر معناشناسی شناختی (براساس طرح‌واره‌های تصویری حجمی)‌

معناشناختی شاخه‌ای از دانش زبان‌شناسی شناختی است که سعی در ایجاد برقراری ارتباط میان واژه‌ها و مفاهیم ذهنی از طریق الگوگیری از افعال فیزیکی و اندام‌های جسمی انسان دارد. ازجمله شیوه‌هایی که معناشناسی شناختی بدان تکیه کرده ‌است،بسطاستعاری معنای مرکزی واژگان و ارائه طرح‌واره‌ تصویری در جهت درک مفهوم انتزاعی نهفته در حوزه معنایی واژه در بافت زبانی‌گفتاری است. قرآن کریم، این معجزه ادبی‌فرهنگی، که با...

متن کامل

تحلیل تصویرآفرینی ساختارهای صرفی افعال در ترجمه های قرآن کریم

قرآن کریم جهت نیل به اهداف عالی خود، به زبان عامه مردم جهان، یعنی زبان تصویری، سخن گفته است؛ زیرا زبان و اسلوب تصویرآفرینی مفاهیم را ملموس و حاضر در ذهن و تخیل ساخته و در نهایت موجب اثربخشی و انگیزش بیشتر در مخاطب می گردد. در این راستا از ظرفیت های زبان عربی که زبانی تصویری است، بهره برده شده است. تمام ظرفیت های این زبان به صورت روش یا ابزاری مستقل و درعین حال مرتبط با سایر روش ها به کار گرفته ...

متن کامل

فرهنگ افعال قرآن کریم (أ-ر)

جایگاه و منزلت قرآن کریم به ویژه در ارتباط با نقش کلیدی آن در هدایت انسان به سمت و سوی سعادت جاودانه، می طلبد که وی در فراگیری پیام این نامه ی هدایت و نیز تفکّر و تدّبر در آیات و کلمات آن بکوشد. اندیشه و تفکّر در آیات قرآن کریم و ایمان به آیاتش و بحث و تحقیق در معانی آن و جستجوی واژه های عربی که قرآن کریم با آن نازل شده است جهت راه یافتن و هدایت به سوی راهی که معیّن شده و خلق را به سویش دعوت کرده ا...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 49

صفحات  123- 144

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023